جۆکەر ، پەراوێزکراوێک، هەڵدەستێتەوە و درز دەخاتە نێو سیستەمەوە
جۆكه‌ر،
په‌راوێزكراوێك هه‌ڵده‌ستێته‌وه و درز ده‌خاته ناو سیسته‌مه‌وه:
ئارسه‌ر وه‌ك لێبووكێكی غه‌مگین:
جۆكه‌ر ناوی دووه‌می كاره‌كته‌رێكه به‌ناوی "ئارسه‌ر" كه كاری لێبووكی (گاڵته‌چێتی) ده‌كات، ئه‌و كاره واته به پێكه‌نین خستنی خه‌ڵكی و یه‌كێكه له‌و هونه‌ر و كارانه‌ی كه ئارسه‌ر زۆر حه‌زی لێیه‌تی، به‌ڵام كاره‌كه‌ی وه‌ك هه‌موو لێبووك و گاڵته‌چییه‌كانی تر له گه‌ڵ ژیان و گوزه‌رانیدا نه‌گونجاوه، به‌ڵام له دۆخی ئارسه‌ردا نه‌گونجاوییه‌كه‌ی زۆر سه‌خت تر و قوڵتره.
ئارسه‌ر ته‌مه‌نی له چله‌كاندا ده‌نوێنێت و كوڕی ژنێكی كه‌فته‌كاره و پێكه‌وه له ماڵێكدا ده‌ژین له گه‌ڕه‌ك و باڵه‌خانه‌یه‌كی په‌راوێز و هه‌ژارانه‌دا.
ئارسەر تەمەنی چڵ ساڵە و ئافرەتێک نیە لە ژیانیدا. ئارسه‌ر هه‌م به هۆی هه‌ژاری و هه‌م به به‌هۆی بارودۆخی منداڵیه‌وه پیاوێكه به كۆمه‌ڵێك كێشه‌ی و گرفتی زۆر قوڵی ده‌روونیه‌وه ده‌ژی، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش به‌رده‌وام توشی توندوتیژی ده‌بێته‌وه له سه‌رشه‌قام و له ناو جێگای كاره‌كه‌ی و هتد، كه‌س ده‌ستێكی به‌زه‌یی و سۆزی بۆ درێژ ناكات، ئەو ئافرەتە جوان و نازدارەی دێتە ژیانییەوە تەنها بە خەیاڵ دێت و واقعی نیە، ئه‌مه ئه‌وه‌نده‌ی تر بارودۆخی قورس كردووه، ئه‌و له یه‌ككاتدا منداڵییه‌كی تراژییدی به‌سه‌ر بردووه و له هه‌موو ژیانیشیدا پیاوێك ناناسێت وه‌ك باوك، و دایكێكی نه‌خۆشی ده‌روونی دڵڕه‌قی هه‌بووه كه به‌ستویه‌تیه‌وه و بێ نان و ئاوی كردووه وه‌ك له كۆتایی فیلمه‌كه‌دا ده‌رده‌كه‌وێت، له ده‌رووناسیدا هه‌میشه ئه‌گه‌رێك كراوه‌یه، (ئه‌و دایكانه‌ی نه‌خۆشی ده‌رونییان هه‌یه منداڵه‌كانیان له گه‌وره‌ییدا ئه‌گه‌ری كێیشه‌ی ده‌رونییان زیاتره).
تا هه‌نوكه‌ش ئارسه‌ر له
ناو ژینگه‌یه‌كی دڵڕه‌قی بێ به‌زه‌یی ده‌ژی، و هه‌ژاری و نه‌خۆشییه ده‌روونیه‌كانی
خۆشی له‌و لاوه بوه‌ستێ، پێكه‌وه ئه‌مانه هه‌مووی بڕستی لێ بڕیووه.
گۆسام شارێك كه مرۆڤه په‌راوێزه‌كان ده‌هاڕێت
ئه‌و له شاری گۆسام ده‌ژی، شارێكه هه‌مووان ده‌نگ به‌سه‌ر هه‌موواندا به‌رزده‌كه‌نه‌وه، كه‌س نایه‌وێت بچێته شوێنی ئه‌وی تر و له بارودۆخی ئه‌وی تر تێبگات، واته كه‌س هاوسۆزی بۆ ئه‌وانی تر نییه، ئه‌مه‌ش واته شارێكه بێ سه‌ره‌تاییترین ڕه‌گه‌زه‌كانی ئه‌خلاق و پاشان دادپه‌روه‌ری.
هاوسۆزی و چوونه بری ئه‌وی تر سه‌ره‌تای هه‌ر
ویژدان و دواتر توناداریی هاوكاری و لێكگه‌شتنی ئه‌خلاقیه. له گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا
كاره‌كه‌ی ئارسه‌ر ئه‌وه‌یه ده‌بێت خه‌ڵكی بهێنێته پێكه‌نین، له كاتێكدا ئه‌و
له ناخه‌وه ده‌گری، نه‌خۆشییه‌كی ده‌رونیشی هه‌یه كه وای لێ ده‌كات له پڕ
پێكه‌نینێكی هیستری بگرێت، گه‌رچی پزیشكه ده‌روونیه‌كه‌ی كارتێكی پێداوه تا
كاتێك له نێو قه‌ره‌بالخیدا پێكه‌نین گرتی و خه‌ڵكی پێی بێزار بوون پیشانیان بدات
كه ئه‌م به ئه‌وان پێ ناكه‌نێت و مه‌به‌ستی نه گاڵته كردن و نه بێحورمه‌تی
نواندنه به ئه‌وانی تر، به‌ڵكو ئه‌وه جۆرێكه له ناساغی ده‌روونی، به‌ڵام كه‌س
گوێ به‌مه نادات و ئه‌و زیاتر توشی توندوتیژی ئه‌وانی تر ئه‌بێت.
پێكه‌نینه
هیسترێكه‌ی په‌رچه‌كردارێكی ده‌روونی ئه‌وه بۆ ئه‌و هه‌موو ئازار و خه‌فه‌ته‌ی له
ده‌روونیدا په‌نگی خواردۆته‌وه، پێكه‌نینه هیسترێكه‌ی دوا هه‌ناسه‌ی ئه‌وه، من
كه‌سێكی خه‌مباری (بێكه‌سی) نزیكم هه‌یه هه‌مان ده‌ردی ئارسه‌ری هه‌یه و هه‌میشه
له پڕ پێكه‌نینێكی بێ هۆ ده‌یگرێت و له پڕ پێكه‌نین به‌ریده‌دات و ده‌ڵێت: بەخوا
ئاکۆ زۆر بێ تاقەتم، زۆر خه‌مبارم.
ئارسه‌ر
پیاوێكی ساده و ناسكه، ئه‌و ده‌یه‌وێت ته‌نها كه‌سێكی ئاسایی بێت و مه‌به‌ستی
نیه زیان به كه‌س بگه‌یه‌نێت و له به‌رامبه‌ریشدا چاوه‌ڕوانی باشه له ئه‌وانی
تر ده‌كات، ئه‌و به توێژه‌ر یان پزیشكه‌كه‌ی ده‌ڵێت تكایه ده‌رمانه‌كانم بۆ زیاد
بكه، به‌ڵام له گۆسامدا كوا كه‌س به ته‌نگی باشه‌ی ئه‌وانی تره‌وه‌یه، گۆسام
ناوێكی سومبوڵی هه‌ر شارێكی مۆدێرنی دیكه‌یه.
ئارسه‌ر
ڕۆژانه وه‌ك دایكی پێی ده‌ڵێت: سندوقی به‌ریدی ماڵه‌كه‌یان بكاته‌وه بزانن نامه‌یان
بۆ هاتووه، هه‌رگیز ئه‌وه نایه‌ته دی(مه‌به‌سته‌كه ئه‌وه‌یه دایكه‌كه چاوه‌ڕوانی
ئه‌وه ده‌كات نامه‌یه‌ك له باوكی گریمانكراوی ئارسه‌ره‌وه بێت كه ئارسه‌ر هه‌رگیز
نه‌شی ناسیوه- پیاوێكی ده‌وڵه‌مه‌ندو ده‌سه‌ڵاتداری گۆسامه).
گۆڕانی ئارسه‌ر له په‌راوێزه‌وه بۆ دژایه‌تی سیسته‌م:
ئارسه‌ر
دوای ئه‌وه‌ی له كاره‌كه‌ی ده‌رده‌كرێت، گۆڕانێكی ڕیشه‌یی به‌سه‌ر كه‌سایه‌تیدا
دێت، چیتر نایه‌وێت سه‌ره‌ڕایی ئه‌وه‌ی هه‌ژارو زه‌بوونه، بێده‌سه‌ڵات و ئه‌شكه‌نجه‌دراو
سته‌ملێكراویش بێت، بۆیه سێ ده‌سترێژیكاری سه‌ر ئافره‌تان له میترۆیه‌كدا ده‌كوژێت،
دوای ئه‌وه‌ی پێكه‌نینه هیسترێكه‌ی ده‌یگرێت و ئه‌وانیش په‌لاماری ده‌ده‌ن، ئارسه‌ر
به كوشتنی ئه‌م سێ كه‌سه كه سێ كه‌سی ناو چینی باڵای كارگێڕی و ئابووری ئه‌و شاره‌ن،
له سه‌رتاپای شاره‌كه‌دا خۆپیشاندان و كاری ئاژاوه گێڕی به‌رپاده‌بێت.
ئارسه‌ر دوای ئه‌و كاره‌ی سه‌مایه‌كی لێبوكانه‌ی زۆر
باوه‌ڕبه‌خۆ بوو ده‌كات، چیتر ناچار نیه ئه‌وانی تر بخاته پێكه‌نین و ئه‌وانیش
ئه‌شكه‌نجه‌ی بده‌ن، ئیتر ئه‌م لێبوكێكی په‌شمورده نیه ئه‌شكه‌نجه بدرێت و ئه‌میش
له هه‌مووان سڵ بكاته‌وه، ئه‌م لێبوكێكه چیتر خه‌ڵك ناهێنێته پێكه‌نین، به‌ڵكو
هه‌ژار و ناڕازییه‌كانی شار ده‌وروژێنێت و حۆشی ترس ده‌خاته دڵێ ئه‌وانی تره‌وه.
دوای
ناڕه‌زایی و خۆپیشاندانه‌كان جارێكی تر ئارسه‌ر پزیشك یان توێژه‌ره ده‌روونیه‌كه‌ی
ده‌بینێته‌وه، و له پرسیاره دوباره‌كانی پزیشكه‌كه بێزاری ده‌نوێنێت و پزیشكه‌كه‌ش
وه‌ك به‌شێكی سیسته‌م ده‌بینێت، دیاره دوا دیداری نێوانیان ده‌بێت، چونكه حكومه‌ت
بودجه‌ی کاری خزمەتگوزاری کۆمەڵایەتی بڕیوه، سیسته‌م توێژه‌ر وپزیشكه‌كانی بۆ ئه‌وه
ئه‌وێت تا خه‌ڵكی ئاسایی بن و كرێكار و فه‌رمانبه‌ری ئاسایی بن و توانای خزمه‌تکردنی
سیسته‌میان هه‌بێت، به مانایه‌كی تر نه‌خۆش و كه‌فته‌كاری ده‌روونی به‌كه‌ڵكی
سیسته‌م نایه‌ت، كه خه‌ڵكی ده‌ستی به خۆپیشاندان كرد، ئیدی سیسته‌م ده‌ست له‌وه
هه‌ڵده‌گرێت به هێزی نه‌رم سیسته‌م بسه‌پێنێته‌وه، ئه‌ركی پزیشك و توێژه‌رو
ڕێنماییكاره‌كان ده‌دات به پۆلیس، ئیدی ئه‌وانن خه‌ڵك به هێزی ڕه‌ق ئاسایی ده‌كه‌نه‌وه
و سیسته‌م ده‌گه‌ڕێننه‌وه بۆ دۆخی ئاسایی خۆی و ئاژاوه‌كان كۆتایی پێ ده‌هێنن.
گاڵته‌كه‌ی مۆری، دوا بزماری سه‌ر خۆشخه‌یاڵی ئارسه‌ر
كه‌سایه‌تی مۆری (ڕۆبه‌رت دینیرۆ) به‌رجه‌سته‌ی ده‌كات، له
فیلمه‌كه‌دا پیاوێكی به‌ناوبانگی بواری كۆمیدیایه له سه‌ر شاشه‌‌كان، مۆری و به‌رنامه‌كه‌ی
زۆر خۆشه‌ویستن لای ئارسه‌ری هه‌ژاری كۆمیدی سه‌ر شه‌قام و ناوچه و باڕو كافتریا
په‌راوێزه‌كان، به‌لام مۆریش دوا توندوتیژی به‌رامبه‌ر ئارسه‌ر ده‌نوێنێت و له یه‌كێك
له به‌رنامه‌كانیدا دیمه‌نێكی كۆمیدی ناو باڕێكی ئارسه‌ر نیشان ده‌دات و ده‌یكات
به مه‌خسه‌ره و ئامۆژگاری ده‌كات واز له كاری گاڵته‌چێتی بهێنێت و كه‌س به
كارو قسه‌كانی پێناكه‌نێت، ئارسه‌ر لێره‌وه بۆی ده‌رده‌كه‌وێت مۆریش پیاوی سیسته‌مه،
ئه‌و به‌شێكی دیكه‌ی هێشتنه‌وه‌ی سیسته‌مه به باڵاده‌ستی، مۆریش وه‌ك ئه‌وانی تر
ئارسه‌ر به په‌راوێزیش قبوڵ ناكه‌ن، سه‌ره‌ڕایی ئه‌و هه‌موو به‌دبه‌خته‌ی له
ژیانیدا پیاوه سیمبوڵیه‌كه‌ی له سه‌ر شاشه‌وه گاڵته‌ی پێده‌كات، دواتریش بۆ به‌رده‌وامیدانی به‌م گاڵته كردنه، مۆری، ئارسه‌ر بانگێشتی به‌رنامه‌كه‌ی ده‌كات.
دوای
ئه‌وه‌ی له به‌رنامه‌كه‌ی مۆریدا ده‌رده‌كه‌وێت، ئارسه‌ر ڕه‌تی ده‌كاته‌وه ئه‌وان
بخاته پێكه‌نینی درۆیینه و له بری نوكته‌كردن بۆیان ئاشكرای ده‌كات كه ئه‌وه
ئه‌و بووه سێ گه‌نجه‌كه‌ی ناو میترۆكه‌ی كوشتوه، مۆری ده‌پرسێت بۆ ئه‌مه‌ت كرد؟
ئارسه‌ر كه ئیتر له‌وێوه خۆی وه‌ك "جۆكه‌ر" ڕاده‌گه‌یه‌نێت ده‌ڵێت: "چوونكه ئه‌وان
كه‌سی خراپ بوون"، لێره‌وه ئارسه‌ر باشه‌و خراپه‌كان له ڕوانگه‌یه‌كی تری ده‌ره‌وه‌ی
ڕوانگه‌ی سیسته‌مه‌وه ده‌سه‌پێنێت، هه‌روه‌ها ده‌ڵێ: من ئه‌وه‌م كرد، چونكه ئیدی
هیچم نیه له ده‌ستی بده‌م، وه‌ك ئاماژه‌یه‌ك به ووته باناوبانگه‌كه‌ی ماركس كه
ده‌ڵێت: «كرێكاران له شۆڕشیاندا هیچیان نیه له ده‌ستی بده‌ن جگه له زنجیره‌كانی
ده‌ستیان»، و ئارسه‌ر مۆریش ده‌كوژێت و له ناو هاوار و ترسانی میوان و ئاماده‌بووه‌كانی
به‌رنامه‌كه‌دا ده‌ست ده‌كات به سه‌ما، به‌ڵام سه‌مای ئه‌مجاره بۆ كه‌س نیه، سه‌مای
ئه‌مجاره‌ی نمایش نیه، سه‌مای ئه‌مجاره‌ی سه‌مایه‌كی ڕاسته‌قینه‌یه و هه‌ر بۆ
خۆیه‌تی.
یه‌كێكه له كاره‌كانی دیكه‌ی ئارسه‌ر كوشتنی دایكیه‌تی دوای ئه‌وه‌ی بۆی ده‌رده‌كه‌وێت دایكی هه‌ڵی گرتۆته‌وه و له منداڵیدا ئه‌شكه‌نجه‌ی داوه و خۆشی یه‌كێك بووه له‌وانه‌ی كه ماوه‌یه‌ك كێشه‌كه‌ی له نێوان دادگا و نه‌خۆشخانه‌ی ده‌روونی بووه، هه‌روه‌ها دایكی دواتر بانگه‌شه‌ی ئه‌وه ده‌كات كه ئه‌و كوڕی یه‌كێكه له ده‌سه‌ڵاتداره سه‌رمایه‌داره‌كانی شاره، به‌ڵام ئه‌و پیاوه ئه‌مه ڕه‌ت ده‌كاته‌وه و بۆكسێك به نێو چه‌وانی ئارسه‌ر ده‌وه‌شێنێت، دوای كوشتنی دایكی، كه كوشتنه‌كه وه‌ك ڕوخانی هه‌موو ئه‌و دیوارانه‌یه كه ئه‌میان له په‌لوپۆ خستوه، ئارسه‌ر ده‌ڵێت: من تا ئێستا وام زانیوه ژیانم تراژیدیا بووه، به‌ڵام ئێستا ده‌زانم ژیان كۆمیدیه، ئه‌و لێره‌وه زیاتر ده‌بێته خاوه‌نی خۆی و چیتر چاوه‌ڕوانی باشه له ئه‌وانی تر ناكات و به پێوه‌ره‌كانی ئه‌وانی تریش ناجوڵێته‌وه، ئیتر ده‌بێته پیاوێك خۆی باشه و خراپه‌كانی خۆی ده‌نوسێته‌وه، وه‌ك ئاماژه‌یه‌ك به سۆپه‌رمانی نیتشه كه خۆی چاكه‌و خراپه‌كانی ڕه‌فتاره‌كانی خۆی دیاری ده‌كات.
خۆپیشاندان وه‌ك ده‌لاقه‌یه‌ك بۆ بینینی په‌راوێزه‌كان له‌لایه‌ن ئه‌وانی تره‌وه:
خۆپیشانده‌ران ئارسه‌ر له ده‌ستی پۆلیس بۆ ماوه‌یه‌ك ڕزگار ده‌كه‌ن وه‌ك پاڵه‌وان مامه‌ڵه‌ی ده‌كه‌ن و بۆ ماوه‌یه‌ك وا دیاره ئارسه‌ر هه‌ست ده‌كات خه‌ڵكانێك هه‌ن ده‌یبینن، هه‌موو كێشه‌ی ژیانی ئاره‌سه‌ر ئه‌وه‌یه ئه‌وانی تر هه‌ست به بوونی ناكه‌ن، لای هیگڵ شه‌ڕ و ململانێکان هه‌میشه په‌یوه‌ندی به‌وه‌وه هه‌یه ئێمه ئه‌مانه‌وێ ئیعتراف و دانپێدانانی ئه‌وانی تر به‌ده‌ست بێنین، یه‌كێكه له كێشه گه‌وره وجودی و ده‌رونیه‌كانیش ئه‌وه‌یه ئه‌و هه‌ست ئه‌كات خه‌ڵكی نایبینن، به‌ڵام جارێكی تر له دیمه‌نێكی كۆتاییدا ئارسه‌ر ده‌بینین له به‌رده‌م توێژه‌ر یان پزیشكێكی ده‌روونیدا دانیشتووه و توێژه‌ره‌كه دووباره ئاره‌سه‌ر ده‌خاته‌وه به‌رده‌م كۆمه‌ڵێك پرسیار، پزیشكی ئه‌مجاره گه‌رچی هه‌ر ژنێكی ڕه‌ش پێسته، به‌ڵام گه‌نجتره و مۆن نیه و له چاوانیدا سۆز و خۆشه‌ویستی بۆ جۆكه‌ر ده‌بینین، دانیشتنی جۆكه‌ر و پزیشك له نه‌خۆشخانه‌یه‌كی ده‌رونیدا وه‌ك ئاماژه‌یه‌كه به‌وه‌ی جارێكی تر سیسته‌م چۆته‌وه باری ئاسایی خۆی و ئاژاوه‌و شۆڕش و خۆپیشاندانه‌كان كۆتایی پێ هاتوه، به‌ڵام ئارسه‌ر ئێستا خاوه‌نی خۆیه‌تی و سه‌ما ده‌كات و ناچار نیه وه‌ڵامی پرسیاری ئه‌وانی تر بداته‌وه، ئارسه‌ر یان جۆكه‌ر ئێستا كه‌سێكی بینراوه و سیسته‌م سڵی لێ ده‌كاته‌وه، هه‌روه‌ها ناچار نیه به پێوه‌ره‌كانی سیسته‌م ڕه‌فتار بكات.
ئارسه‌ر گۆرانی ده‌ڵێت:
(( دیاره كه‌سانێك هه‌ن چێژ له‌وه ده‌بینن خه‌ونی ئه‌وانی تر وێران بكه‌ن....
ئیتر ژیان ئاوایه و ئیتر ژیان ئاوایه)) و له با زنه‌یه‌كی دووباره‌دا له ده‌ستی
پزیشكێك هه‌ڵدێت و ئه‌وانیش به‌دوایه‌وه‌ن.
سلاڤۆی ژیژه‌ك له‌باره‌ی كۆتاییه‌كانی گه‌مه ته‌خته پاشاییه‌كان:
شێتییەكەی "دینێرس" فەنتازیایه‌كی نێرانه‌یه
Comments
Post a Comment
سوپاس بۆ سه‌رنجه‌كه‌ت و بۆ ده‌وڵه‌مه‌ندكردنی بابه‌ته‌كه.......